Wat is Dupuytren?
Dupuytren of officieel ‘Morbus Dupuytren’ is een goedaardige aandoening van het bindweefsel in de handpalm. Het bindweefsel in de handpalm zorgt onder andere voor stevigheid van de huid en voor bescherming van onderliggende structuren zoals de bloedvaten, zenuwen en pezen. Bij de ziekte van Dupuytren ontstaan vanuit het bindweefsel van de handpalm knobbels en strengen die voelbaar zijn direct onder de huid. De strengen kunnen ervoor zorgen dat de vingers krom gaan staan en niet meer te strekken zijn.
De oorzaak van de ziekte van Dupuytren is nog onbekend. Factoren die van invloed lijken te zijn, zijn: roken, diabetes, epilepsie(medicatie). Soms is er een trauma juist voorafgaand aan het ontstaan van de eerste verschijning van Dupuytren.
De ziekte komt vaak binnen families voor, wat een aanwijzing is voor genetische aanleg voor het ontwikkelen van Dupuytren. De snelheid waarmee Dupuytren zich ontwikkelt is zeer verschillend. Meestal gaan er maanden tot jaren overheen voordat er een kromstand van de vinger(s) ontstaat. Wanneer de ziekte veel voorkomt in de familie en wanneer het op jonge leeftijd begint, dan gedraagt de ziekte zich meestal meer ‘agressief’ en onstaan de strengen en de kromstand van de vingers sneller. Dupuytren komt vaker voor bij mannen dan bij vrouwen.
Wat zijn de klachten bij morbus Dupuytren?
Wanneer de zieke van Dupuytren voor het eerst ontdekt wordt, zijn de nodules of strengen vaak nog klein en geven deze geen kromstand van de vingers. Hierdoor is de hinder meestal ook beperkt. Soms zijn de knobbels gevoelig maar meestal geven deze geen pijnklachten. Wanneer de vingers verder krom komen te staan ontstaat er ook meer hinder, zoals bijvoorbeeld de hand in een zak stoppen, bij het dragen van handschoenen of bij het omvatten van voorwerpen.
Diagnose
Op basis van het klachtenpatroon en lichamelijk onderzoek wordt de diagnose gesteld. In enkele gevallen kan een röntgenfoto van de hand gemaakt worden om de toestand van de gewrichten te beoordelen.
Als de diagnose Dupuytren wordt gesteld, is het sterk afhankelijk van de mate van contractuur en de mate van klachten, welke behandeling wordt gekozen.
Behandeling:
Niet-operatieve (conservatieve) behandeling
Indien de ziekte in de beginfase is, de vingers nog niet erg krom zijn en er weinig beperkingen worden ervaren, wordt meestal afgewacht. Handtherapie wordt niet standaard geadviseerd maar kan helpen bij het beter gebruiken van de hand. Bij hinderlijke of pijnlijke knobbels zonder kromstand van vingers kunnen beschermende handschoentjes gebruikt worden.
Operatieve behandeling
Wanneer de hand door de kromstand van de vingers niet meer plat neergelegd kan worden en de patiënt functionele beperkingen ervaart, dan kan voor een chirurgische behandeling gekozen worden.
Er bestaan verschillende mogelijkheden afhankelijk van de ernst en uitgebreidheid van de Dupuytren, de wens van de patiënt en de algehele conditie van de patiënt.
Percutane naaldfasciotomie
Deze ingreep is mogelijk wanneer de strengvorming in de handpalm aanwezig is en de kromstand van de vinger vooral in het eerste gewrichtje (het MCP gewricht) optreedt.
De ingreep gebeurt in dagbehandeling en/of op de poliklinische OK. Er wordt een locale verdoving gegeven rondom de streng in de handpalm. Met een klein naaldje wordt de streng op verschillende plekken doorgeprikt en wordt de vinger gestrekt. Na de ingreep heeft u een pleister op de handpalm die minimaal 48h moet blijven zitten. U krijgt een klein verband voor op de dag van de ingreep. Als de wondjes volledig genezen zijn mag u alles weer doen met de hand; het herstel is meestal al na enkele dagen voltooid.
Het behandeleffect houdt, afhankelijk van de vorm die de patiënt heeft vaak minder lang aan dan bij de uitgebreide operatie.
Fasciëctomie
Wanneer de strengvorming meer uitgebreid is een meerdere gewrichten krom staan, dan is een fasciëctomie aangewezen. Hierbij wordt het Dupuytren weefsel geheel verwijderd.
De operatie vindt plaats in dagbehandeling. De hele arm wordt verdoofd door een zenuwblokkade of er wordt algehele narcose toegepast. Er wordt een incisie gemaakt in de handpalm en al het Dupuytrenweefsel wordt verwijderd. In zeer ernstige gevallen ontstaan er soms een huidtekort, wat dan bedekt moet worden met een huidtransplantaat van de onderarm. Meestal kan de huid zonder transplantaat gesloten worden. Er worden hechtingen gebruikt die oplossen in de huid. Na de ingreep heeft u een dik drukverband voor 5-7 dagen. Na 5 dagen komt u op het spreekuur voor wondinspectie en wordt u verwezen naar een handtherapeut voor handtherapie en (indien nodig) spalk therapie. In sommige gevallen kan de handtherapeut ook wondinspectie doen en kan dit in 1 afspraak gebeuren.
Het is zeer belangrijk om na de operatie de hand en vingers snel te gaan bewegen voor een optimaal behandelresultaat. De nabehandeling wordt vaak wel als intensief ervaren.
Tijdens het spreekuur krijgt u naar aanleiding van de noodzakelijke/gekozen ingreep nog uitgebreide informatie over de (na)behandeling en het herstel en krijgt u een informatiebrochure mee over uw specifieke ingreep.
